Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, kredi kartı kullanım oranının Türkiye'de yüzde 85'e ulaştığını belirterek, bankaların yüksek komisyon oranları ve faizlerden dolayı esnafın zor durumda olduğunu vurguladı.
"Esnaf kazanamadığı parayı komisyon olarak bankalara kaptırıyor"
Palandöken, yaptığı açıklamada kredi kartı kullanımının nakit paranın dolaşımını neredeyse bitirdiğine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
Kart kullanma oranı yüzde 85 civarı. Nakit para nerdeyse esnafın eline değmeden gidiyor. Ancak kredi kartı maliyetleri de çok yüksek. Esnafın kazanamadığı parayı arada komisyon olarak bankalar alıyor. Dolayısıyla 40-45 günde bu geri dönüşün sağlanması ile ilgili esnafın kazancı yüzde 3, bankanın kestiği komisyon yüzde 4'leri geçiyor. Bununla birlikte işletme ücreti, pos ücreti derken esnaf bazı ürünlerde neredeyse zarar ediyor. Bunlar belli mamuller. Bankalar, Bankalar Birliği ve aynı zamanda yine kamu bankaları, öncülük yapmak suretiyle kredi kartlarındaki faiz oranını düşürmeleri lazım. Açıklanan rakamlar yüzde 2, yüzde 2,5; ama kesilen rakamlar yüzde 4.
"Kredi kartı kullananların yüzde 70'i borcunu ödeyemez hale geldi"
TESK Başkanı, kredi kartlarıyla yapılan ödemelerin ardından esnafın, tahsilatını 40-45 gün sonra yapabildiğini ve bankaların kesintileri nedeniyle esnafın kâr edemediğini belirtti. İnsanların yüzde 85'inin kredi kartı kullandığını ama esnafın cebine para girmediğini belirten Palandöken, giderek artan hayat pahalılığı ve kredi kartı borçlarının ödenememesinin de büyüyen bir sorun olduğunu ekledi:
İnsanların yüzde 85'i kredi kartı kullanıyor; ama esnafın cebine bir şey girmiyor. Bir taraftan da hayat pahalanıyor. Yılın ilk 6 ayında neredeyse yüzde 70'i kartını ödeyemez halde. Kalan da asgarisini ancak yatırabiliyor. Hem insanlar kredi kartlarından hem esnaf para kazanamamaktan şikayetçi. Kredi kartı tabii ki çağdaşlık, paranın dolaşmasındaki en büyük araç. Ama böyle para kazanılmadan hizmet edilmesi doğru değil. Bununla ilgili sorun ve taleplerimizi, Ticaret Bakanlığı'na ve Maliye Bakanlığı'mıza anlattık.
"Orta yolu bulmak gerek"
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na (BDDK) kredi kartı komisyonlarının düşürülmesi için başvuruda bulunduklarını ancak bir dönüş alamadıklarını söyleyen Palandöken, çözüm çağrısında bulundu:
Kayıtlı ekonomi için önemli olan şey, bu sefer külfete döndü. Orta yol bulunup, vatandaşın mağduriyetinin önlenmesi gerek. Kredi kartı kullanımının artmasına rağmen kredi kartının tamamını yatıramayanlar için faizlerin yüksek olması insanları korkutuyor.
Palandöken, kredi kartı borçlarının ödenmemesi halinde yüksek faizlerin insanları zor durumda bıraktığını vurguladı. Eski dönemlerde kullanılan veresiye defterlerinin, fiyatların sabit kalmasını sağladığını hatırlatarak şunları ekledi:
Eskiden biliyorsunuz ki veresiye defterleri vardı. Ürünleri kullanacağınız tarihten itibaren bir dahaki parayı ödeyeceğiniz tarihte fiyatlar değişmediği gibi mağduriyet olmuyordu. Ancak bu kredi kartında aracı banka olduğu için hangi gün yatmadıysa, faizin yüksekliğini hesaba katarsanız; insanlar bunu ödemekte zorlanıyor.
TESK, bu konudaki taleplerini Ticaret Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı'na ilettiklerini ve sorunun çözümüne yönelik adımlar beklediklerini duyurdu.
