Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan Yatırım Eğilimi İstatistikleri, imalat sanayinde 2025 yılında yapılması planlanan yatırımların 2024 yılına göre artacağını ortaya koyuyor. Bahsi geçen analiz, imalat sektöründe faaliyet gösteren 1.785 iş yerinin yanıtlarıyla şekillendirilen 2024 güz dönemi anketine dayanıyor.
2024 yılında yatırım artışı beklentisi azaldı
2024 yılı içinde yapılan ve yılın son döneminde yapılması planlanan yatırımların, bir önceki yıla kıyasla artacağı yönündeki beklentilerde bir zayıflama görüldü.
Bahar döneminde öngörülen yatırım artışlarının güz döneminde daha düşük gerçekleşeceği tahmin ediliyor. İş yerlerinin büyüklük gruplarına göre değerlendirildiğinde, bu zayıflama özellikle çalışan sayısı 50-249 arasında olan işletmelerde daha belirgin.
2025 yılında, tüm büyüklük gruplarında yatırım harcamalarının artması bekleniyor. Ancak, çalışan sayısı 50-249 arasında olan iş yerlerinde bu artışın diğer gruplara göre daha sınırlı olacağı öngörülüyor. Bu durum, iş gücünün büyüklüğüne göre yatırım planlarının farklılaştığını gösteriyor.
2024'de ekipmanlar yenilendi, 2025'te verimlilik artacak
2024 yılında yapılan yatırımların büyük ölçüde yıpranmış tesis ve ekipmanların yenilenmesine odaklandığı görüldü. Bunu sırasıyla üretimde verimliliği artırma, üretim kapasitesini genişletme ve diğer yatırım hedefleri izledi.
İş yerlerinin büyüklüklerine göre yapılan değerlendirmede, çalışan sayısı 50-249 arasında olan işletmelerin yatırımlarının ekipman yenileme ağırlıklı olduğu, daha büyük ölçekli işletmelerin ise verimlilik artışına yönelik yatırımlara odaklandığı belirlendi.
2025 yılında yatırımların odağının değişmesi ve daha çok üretimde verimliliği artırmaya yönelik olması bekleniyor. Verimlilik artışını sırasıyla ekipman yenileme, kapasite artırımı ve diğer hedeflerin izleyeceği tahmin ediliyor. Ayrıca, tüm büyüklük gruplarındaki işletmelerin yatırımlarını verimlilik artışına yönlendireceği öngörülüyor.
Yatırımlar talebe bağlı
2024 ve 2025 yıllarında imalat sanayi yatırımlarını artıran en önemli unsurun talep faktörü olduğu belirlendi. Güçlü talep, yatırım planlarını olumlu etkilerken, teknik faktörlerin de giderek daha belirgin bir rol oynadığı gözlemlendi.
Teknik unsurların artan etkisi, işletmelerin teknolojiye ve inovasyona daha fazla yatırım yapma eğiliminde olduğunu ortaya koyuyor.
